Respiratoir syncytieel virus bij ouderen

Aurora van de Loo
25 juli 2023
3 min

Vaak wordt gedacht dat respiratoir syncytieel virus (RSV) een pediatrische aandoening is en dat (oudere) volwassenen zich niet zo ziek voelen als ze RSV krijgen, of dat ze misschien niet eens doorhebben dat ze RSV hebben. Toch kunnen er levensbedreigende complicaties optreden bij ouderen met RSV. In een American Journal of Managed Care (AJMC) paneldiscussie, welke RSV-infectie en vaccinatie behandeld, worden complicaties alsook preventieve maatregelen bij volwassenen besproken.

 

Alle personen van alle leeftijden, zowel gezonde als met onderliggende aandoeningen, lopen risico op een RSV-infectie. De morbiditeit is het grootst bij mensen jonger dan twee jaar of ouder dan 65 jaar.1

Preventie van infectie

Herinfectie komt vaak voor, niet alleen bij griep, maar ook bij RSV en COVID-19. Het wordt gezien in klinische praktijken, de gemeenschappen voor langdurige zorg en seniorenwoningen. Testen is een prioriteit voor RSV om herinfectie te voorkomen. Daarnaast is isolatie een andere prioriteit wanneer een patiënt is gediagnostiseerd met RSV.  Voorkomen van verspreiding kan middels hygiënemaatregelen; er is al veel kennis opgedaan door COVID-19. Geadviseerd wordt om dezelfde technieken ook toe te passen op RSV; thuisblijven als men ziek is, handen minstens twintig 20 seconden wassen met water en zeep, niet hoesten op anderen. Dit wordt op dit moment te weinig gerapporteerd, het is onduidelijk wat de prevalentie van overdracht in de gemeenschap is.1

Impact op volwassenen

Het is bekend dat kinderen met een RSV-infectie bronchiolitis kunnen krijgen en ernstig ziek kunnen worden. Maar mogelijk wordt onderschat wat de impact kan zijn op volwassenen en in het bijzonder de oudere volwassene, de volwassene die een chronische obstructieve longziekte heeft, of COPD, en een volwassene die een beenmergtransplantatie heeft gehad. Met de oudere volwassene wordt iemand van 65 jaar en ouder bedoeld. En hoe ouder iemand wordt, hoe vatbaarder deze persoon is. Er bestaat een kans dat ze erg ziek worden, naar de intensive care (IC) moeten, mogelijk beademingsondersteuning nodig hebben, aan de beademing liggen en zelfs overlijden. Maar ook jongere patiënten met andere comorbiditeiten kunnen een probleem hebben. Na beenmergtransplantatie krijgt tot 25% van de met RSV geïnfecteerde mensen een longontsteking. Deze mensen belanden in het ziekenhuis.1

Als kwetsbare ouderen de infectie overleven – en gelukkig overleven de meesten, zelfs degenen die in het ziekenhuis en op de IC lagen – kan de longfunctie blijvend achteruit gaan. Patiënten met COPD kunnen aanzienlijk verslechteren als ze poliklinisch RSV krijgen en twee weken ziek zijn, zelfs als ze nooit in het ziekenhuis zijn geweest. De longfunctie daalt en komt niet meer terug.1

Preventie van ziekte

De kracht ligt bij preventie en de mogelijkheid om te voorkomen dat de hierboven beschreven groep mensen ziek worden. Patiënten die op de IC liggen, zelfs degenen die naar huis gaan en herstellen, liggen meestal nog steeds langer op de IC dan een patiënt met griep. Ze liggen ook vaker aan de beademing. De kosten voor hun verzorging en de lange termijn kosten van de gevolgen van de infectie, lopen snel op.1

Verspreiding voorkomen

Volwassenen hebben een heel lage virale belasting. Sommige van de testen die tegenwoordig worden ingezet, zoals enzyme immunoassays (EIA's), missen hierdoor soms volwassenen. De diagnostiek is niet helemaal up-to-date, tenzij een kweek of polymerase chain reaction (PCR) wordt ingezet. Die zijn meestal erg duur en worden alleen in een ziekenhuis uitgevoerd. De verzekeringsmaatschappijen vergoeden deze diensten mogelijk niet. Diagnostische tests helpen ons dus niet altijd.1

Asymptomatische volwassenen die zijn blootgesteld aan RSV, dragen het virus nog steeds bij zich en kunnen andere mensen met het virus besmetten. En dit virus kan op oppervlakken zitten en het kan op verschillende manieren worden overgedragen.1

In te zetten middelen na besmetting

Allereerst is het van belang om de patiënten gezond te houden; voorkomen van morbiditeit en mortaliteit. Op de lange termijn kunnen veel complicaties optreden als deze patiënten ziek worden. Daarom is het ook belangrijk om andere ziekten te voorkomen en te proberen de patiënten uit het ziekenhuis en de IC te houden. Daar kunnen ze namelijk andere infecties en andere problemen krijgen die ze zieker maken.1

Toekomst

Als iemand met RSV-infectie in het ziekenhuis wordt opgenomen loopt hij een risico op noodzakelijk gebruik van gezondheidszorgbronnen en het gezondheidszorgsysteem. Hopelijk kan dit in de toekomst worden voorkomen met vaccins.1

Uit recent onderzoek blijkt dat een enkele dosis van een RSV-vaccin een aanvaardbaar veiligheidsprofiel heeft. Het voorkwam RSV-gerelateerde acute luchtweginfecties en lage luchtwegaandoeningen en ernstige RSV-gerelateerde lage luchtwegaandoeningen bij volwassenen van 60 jaar of ouder, ongeacht het RSV-subtype en de aanwezigheid van onderliggende, gelijktijdig bestaande aandoeningen.2

Lees verder over RVS: https://medzine.nl/blog/vaccinatie-tijdens-de-zwangerschap-kan-rvs-ziekte-bij-zuigelingen-voorkomen

Deel blog:

Referenties

1. Exploring the Potential Impact of RSV (Respiratory Syncytial Virus) Vaccines in Adult Population : Episode 2. American Journal of Managed Care (AJMC) Peer Exchange [Video]. Verkregen via https://www.ajmc.com/view/complications-associated-with-rsv, op [20-06-2023]
2. Papi A, et al. N Engl J Med. 2023; https://doi.org/10.1056/NEJMoa2209604