Artrose is een aandoening van de gewrichten, die leidt tot pijn, stijfheid en moeite met bewegen. Artrose brengt een hoge ziektelast met zich mee, voor zowel patiënten zelf als de maatschappij. In Nederland leven momenteel 1,5 miljoen mensen met artrose. De verwachting is dat artrose over een paar jaar de meest voorkomende chronische aandoening zal zijn. Het is daarom belangrijk om artrose zoveel mogelijk te voorkomen. Door informatie en ondersteuning op maat voor mensen met een verhoogd risico op artrose kan de zorglast voor henzelf en de maatschappij worden verminderd. Resultaten uit het onderzoek van het Nivel bieden handvatten om deze informatie en ondersteuning effectief in te richten.
"Artrose heeft een grote impact op mens en maatschappij. Dit onderzoek geeft handvatten voor werkgevers, overheid, zorg en maatschappelijke partijen om hiertegen op te treden"
Jan Willem Förch
directeur ReumaNederland
Weinig bekend over samenhang risicofactoren en ontwikkelen artrose
De kans op artrose per persoon kan nog niet goed worden ingeschat, zo laat dit onderzoek zien. Daardoor is onbekend wie nu echt risico loopt op het krijgen van artrose en hoe dit ontstaat. Deze kennis is wel nodig om mensen met een risico op artrose in een vroeg stadium te kunnen voorlichten en om preventieve maatregelen te treffen. Overgewicht, overbelasting door fysiek zwaar werk of intensief sporten, en te weinig bewegen worden over het algemeen gezien als belangrijke risicofactoren voor het ontwikkelen van artrose. Het beïnvloeden van deze risicofactoren blijkt in de praktijk echter complex, omdat de juiste kennis ontbreekt om gericht met preventie aan de slag te gaan.
Maak nog meer duidelijk dat verandering in gedrag artrose kan voorkomen
Ons onderzoek laat zien dat er nog veel misvattingen zijn over artrose en dat mensen vaak denken dat je er niets tegen kunt doen. Een van de grootste uitdagingen is dan ook om mensen te motiveren met preventie aan de slag te gaan op het moment dat ze nog geen klachten hebben. Overgewicht, te intensief sporten of een verkeerde houding tijdens het werk zijn enkele factoren die artrose kunnen veroorzaken of klachten van artrose kunnen verergeren én die bovendien veranderbaar zijn. De verwachting is dat het beter informeren van risicogroepen over deze factoren hen meer motiveert om preventief iets aan artrose te doen.
"Veel mensen denken dat artrose vooral een ziekte van ouderen is en een niet te behandelen aandoening. Daarom denken mensen niet zo snel aan preventie."
Dr. Monique Heijmans
Senior onderzoeker Communicatie in de Gezondheidszorg
Toegankelijke, begrijpelijke en betrouwbare informatie over artrose is hard nodig
Wat toegankelijk, begrijpelijk en betrouwbaar is zal van persoon tot persoon verschillen. Om goed aan te sluiten bij het kennisniveau, de wensen en de mogelijkheden van risicogroepen is het belangrijk om te kijken naar hun informatievoorkeuren. Denk hierbij aan de vorm, het kanaal en de inhoud van de geboden informatie. Als deze goed aansluiten bij de doelgroep, nemen de motivatie en het draagvlak om preventief iets aan artrose te doen toe. Daarnaast is het heel belangrijk dat de informatie mensen ook handelingsperspectief biedt, zodat ze daadwerkelijk aan de slag kunnen met preventie.
"Geef heel concrete tips en adviezen over wat mensen zelf thuis kunnen doen om met de preventie van artrose aan de slag te gaan. Succesvolle ervaringsverhalen van anderen en tips kunnen daarbij helpen."
Dr. Monique Heijmans
Senior onderzoeker Communicatie in de Gezondheidszorg
Over het onderzoek
Voor het onderzoek hebben we op diverse manieren gegevens verzameld, namelijk met een quickscan van de literatuur, een online enquête onder ruim 200 mensen met (een risico op) artrose en een enquête onder 14 experts die zich bezighouden met de preventie van en zorg voor mensen met artrose. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van ReumaNederland. ReumaNederland heeft als doel om in 2040 artrose te kunnen genezen en richt zich de komende jaren ook op de preventie van artrose. Dit doen zij onder andere door in te zetten op bewustzijn en voorlichting van zowel mensen met een risico op artrose als de samenleving als geheel. De inzichten uit dit onderzoek kunnen hierbij helpen.