Zonneschade en de huid: risico's en preventie

Aurora van de Loo
21 november 2023
4 min

In een recent onderzoek is gekeken naar chronische blootstelling aan zonlicht bij werknemers met buitenberoepen. De relatie tussen blootstelling bij mensen die buiten werken en hun risico op huidkanker werd daarbij beoordeeld. Er werd ook ingegaan op preventieve maatregelen welke kunnen worden gecommuniceerd om de nadelige gevolgen van chronische blootstelling aan de zon te voorkomen.

Risico van chronische blootstelling

Blootstelling aan de zon is een dagelijkse realiteit voor veel mensen, vooral voor degenen die buiten werken. Hoewel zonlicht essentieel is, kan chronische blootstelling aan ultraviolette straling (UVR) ernstige gevolgen hebben voor de gezondheid van de huid. Zo kunnen vroegtijdige huidveroudering, zonnebrand en gepigmenteerde laesies het gevolg zijn van de schadelijke effecten van de zon. Huidkanker, met name non-melanoma huidkanker (nonmelanoma skin cancer; NMSC), is een van de meest alarmerende gevolgen van overmatige zonblootstelling en wereldwijd in opkomst. Bepaalde beroepen, zoals de bouw, landbouw, postbezorging en het militaire personeel, brengen een hoger risico met zich mee door cumulatieve blootstelling aan zonlicht.

Onderzoek

Het onderzoek trachtte verschillende vragen te beantwoorden. Hiervoor zijn verschillende bronnen, zoals de Global Solar Ultraviolet Index (UVI) en de International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection Guidelines, gebruikt. Het onderzoek omvatte ook een systematische review van relevante literatuur en studies.

Resultaten

Het blijkt dat werknemers met buitenberoepen vaak worden blootgesteld aan niveaus van ultraviolette straling die de veiligheidslimieten voor beroepsmatige UVR-blootstelling overschrijden. Deze blootstelling verhoogt hun risico op het ontwikkelen van huidkanker en voorlopige en gepigmenteerde laesies.

Vraag 1: Hoe wordt ultraviolette straling (UVR) gemeten?

UVR wordt gemeten met behulp van de UVI. Deze index is gebaseerd op verschillende factoren, waaronder de zonshoogte, geografische locatie, bewolking, ozon- en atmosfeersamenstelling, en reflectie van de grond. De UVI bepaalt de hoeveelheid UVR die een specifieke locatie op aarde bereikt. Bij lage UVI-niveaus kunnen mensen activiteiten in de buitenlucht met minimale zonbescherming veilig genieten. Bij hogere UVI-niveaus is het echter essentieel maatregelen te nemen.

Vraag 2: Wat is de moderne relevantie van de UVI in het aanpassen van zonbeschermingsgedrag bij werknemers met buitenberoepen?

De UVI helpt bij het begrijpen van de risico's van langdurige blootstelling aan UVR. Helaas is de kennis over deze risico's vaak beperkt onder werkers in de buitendienst. Educatie en training op de werkplek spelen een essentiële rol in het bevorderen van het gebruik van zonbeschermingsmaatregelen. Het aanpassen van het gedrag van werknemers met buitenberoepen op basis van de UVI kan helpen om hun risico op huidkanker te verminderen.

Vraag 3: Wat is het risico op de ontwikkeling van non-melanoma huidkanker (NMSC) bij personen die buiten werken?

Personen die werken in beroepen waarbij ze veel buiten zijn, lopen een verhoogd risico op het ontwikkelen van NMSC als gevolg van hun langdurige blootstelling aan UVR. Het risico op NMSC, zoals basaalcelcarcinoom (BCC) en plaveiselcelcarcinoom (SCC), is significant hoger bij mensen met buitenberoepen in vergelijking met mensen die voornamelijk binnenshuis werken. Factoren zoals de duur van blootstelling aan de zon, het ontbreken van zonbeschermingsmaatregelen en de locatie van de werkzaamheden dragen bij aan dit verhoogde risico.

Vraag 4: Wat is de prevalentie van huidkanker onder werknemers met buitenberoepen?

De prevalentie van huidkanker onder werknemers met buitenberoepen varieert, afhankelijk van factoren zoals geografische locatie, totale blootstelling aan UVR en het gebruik van zonbeschermingsmaatregelen. Er is aangetoond dat bepaalde groepen, zoals werknemers in tropische regio's of landelijke gebieden met intensieve zonblootstelling, een verhoogde prevalentie van huidkanker vertonen in vergelijking met werknemers binnenshuis. Het is belangrijk op te merken dat onderrapportage van huidkanker onder werknemers met buitenberoepen een uitdaging kan vormen, wat betekent dat de werkelijke prevalentie mogelijk hoger is dan gerapporteerd.

Vraag 5: Is het aantal moedervlekken en zonnevlekken verhoogd bij personen die in de buitendienst werken?

Er is bewijs dat het aantal moedervlekken en zonnevlekken verhoogd kan zijn bij personen die buiten werken. Dit is het gevolg van langdurige blootstelling aan UVR. Moedervlekken en zonnevlekken kunnen een teken zijn van huidbeschadiging als gevolg van de zon en lopen vaak in lijn met een verhoogd risico op huidkanker.

Conclusie

Dit onderzoek benadrukt de noodzaak van effectieve zonbeschermingsstrategieën voor buitendienstwerknemers en dringt aan op bewustwording en educatie over de risico's van chronische blootstelling aan UVR. Het onderstreept het belang van het nemen van preventieve maatregelen om het risico op huidkanker te verminderen. Ook regelmatige huidcontroles om verdachte laesies tijdig te detecteren en behandelen zijn belangrijk.

Maatregelen

Artsen kunnen de volgende preventieve maatregelen aan hun patiënten communiceren om de nadelige gevolgen van chronische blootstelling aan de zon te voorkomen:

  1. Beschermende Kleding. Het dragen van kleding die de huid bedekt, zoals lange mouwen en broeken, kan helpen de blootstelling aan zonlicht te verminderen.
  2. Zonnebrandcrème. Regelmatig aanbrengen van zonnebrandcrème met een hoge SPF, bij voorkeur met breedspectrumbescherming, om de huid te beschermen tegen UVR.
  3. Hoofddeksels. Het dragen van een breedgerande hoed kan het gezicht en de nek beschermen tegen direct zonlicht.
  4. Zonnebrillen. Het dragen van zonnebrillen met UV-bescherming helpt oogschade te voorkomen.
  5. Schaduw. Regelmatig de schaduw opzoeken is noodzakelijk om de huid te laten herstellen.
  6. Hydratatie. Voldoende hydratatie is essentieel om de huid gezond te houden en te voorkomen dat deze uitdroogt door de zon

Deze maatregelen moeten worden aangepast aan het specifieke beroep en de individuele behoeften van werknemers om het hoogste niveau van bescherming te bieden.

Deel blog: