Publicatiebias
Gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken spelen een cruciale rol bij het beoordelen van de effectiviteit van medicijnen. De klinische besluitvorming is mogelijk echter gebaseerd op toegankelijke en gepubliceerde (review) studies. Studies met positieve resultaten worden vaker gepubliceerd dan studies met niet-significante resultaten (publicatiebias). Dit fenomeen kan de effectiviteit van medicijnen overschatten en heeft grote gevolgen voor artsen en patiënten.
Onderzoek
De mate waarin gepubliceerde resultaten van klinische onderzoeken de werkzaamheid van een geneesmiddel overschatten, kan worden bepaald met behulp van de beoordelingsdocumenten van de FDA. In de Verenigde Staten (VS) zijn farmaceutische bedrijven verplicht om alle onderzoeken die ze willen uitvoeren voor marketingautorisatie in de VS te registreren bij de FDA. De resultaten van deze onderzoeken worden gedocumenteerd in medische en statistische beoordelingen van de FDA en zijn beschikbaar (soms op aanvraag) voor goedgekeurde geneesmiddelen.
Gegevens uit de FDA-beoordelingen, met betrekking tot alle fase 2/3 effectiviteitstudies van alprazolam extended-release (XR) voor de behandeling van paniekstoornis, zijn verzameld. Vervolgens zijn deze vergeleken met de overeenkomstige publicaties die beschikbaar zijn in PubMed en Google Scholar. Publicatiebias is onderzocht door de volgende vergelijkingen te maken:
- Algemene resultaten van de klinische studies (positief of niet) volgens de FDA versus overeenkomstige publicaties
- Effectgrootte gebaseerd op FDA-gegevens versus gepubliceerde gegevens
Resultaten
De FDA-beoordeling toonde aan dat er vijf klinische studies werden uitgevoerd, waarvan slechts één (20%) positieve resultaten rapporteerde. Van de vier studies met niet-positieve resultaten, werden er twee wel gepubliceerd met een positief resultaat, terwijl de andere twee niet werden gepubliceerd. Volgens de gepubliceerde literatuur werden dus drie studies uitgevoerd welke allemaal (100%) positieve resultaten hadden.
De effectgrootte van alprazolam, berekend op basis van FDA-gegevens, bedroeg 0,33, terwijl deze bij gepubliceerde gegevens 0,47 bedroeg, wat een toename van 0,14 (42%) vertegenwoordigt.
Conclusie
De bevindingen tonen aan dat er aanzienlijke verschillen zijn tussen de gegevens zoals gepresenteerd in de FDA-beoordeling en die in de gepubliceerde literatuur. De FDA-beoordeling toonde aan dat slechts één op de vijf onderzoeken positieve resultaten rapporteerde, terwijl de gepubliceerde literatuur een veel rooskleuriger beeld schetste met alle onderzoeken die positieve resultaten rapporteerden.
Het onderzoek toont aan dat publicatiebias aanzienlijk de schijnbare werkzaamheid van alprazolam XR voor paniekstoornis beïnvloedt. De onderzoekers benadrukken dat men bewust moet zijn van dit fenomeen bij het interpreteren van onderzoek. Het onderzoek accentueert de noodzaak van nauwkeurige en objectieve rapportage van onderzoeksresultaten en roept op tot meer transparantie in het publicatieproces.
2 min
