Voorschrijven van medicatie door verpleegkundig specialisten

Zelfstandig voorschrijven

De Verenigde Staten staan al geruime tijd voor een groeiend probleem: een tekort aan huisartsen. Er is echter hoop in de vorm van NPs. NPs kunnen zelfstandig werken in tal van Amerikaanse staten, maar de graad van autonomie kan, afhankelijk van de locatie, verschillen. Veel Amerikaanse staten hebben wetten aangenomen die het NPs toestaan om zelfstandig medicijnen voor te schrijven. Critici beweren dat deze maatregelen de kwaliteit van de zorg negatief zullen beïnvloeden.^1,2

Eerdere studies die de kwaliteit van zorg van NPs vergeleken met die van artsen, omvatten vaak een beperkt aantal deelnemers en waren beperkt tot bepaalde soorten zorg. In het huidige onderzoek is het correct voorschrijven van medicatie aan ouderen vergeleken tussen NPs en huisartsen.^1,2

Onderzoek

In dit onderzoek zijn de percentages ongeschikte voorschriften bij NPs en huisartsen vergeleken (2013 tot 2019; patiënten ≥ 65 jaar). Het onderzoek vond plaats in 29 staten die NPs tegen 2019 toestemming hadden gegeven om medicijnen voor te schrijven. De onderzoekers hebben gekeken naar 23.669 NPs en 50.060 huisartsen die meer dan 100 recepten per jaar voorschreven. Er werd rekening gehouden met werkervaring, het aantal patiënten, het type praktijk, het jaar en de staat.¹

Onjuiste voorschriften zijn in het onderzoek gedefinieerd als medicijnen die volgens de Beers Criteria van de American Geriatrics Society doorgaans niet voorgeschreven mogen worden aan volwassenen van 65 jaar of ouder. Voorbeelden zijn opioïde pijnstillers, benzodiazepines (die het denken en geheugen kunnen beïnvloeden en het risico op vallen vergroten) en maagzuurremmers (bekend als protonpompremmers), waarvan langdurig gebruik in verband is gebracht met botbreuken, tekorten aan voedingsstoffen en andere gezondheidsrisico's. De Beers Criteria richten zich dus op de geschiktheid van een geselecteerde subset van medicijnen en zijn mogelijk niet geldig in alle klinische settings.^1,3  

Resultaten

De gemiddelde percentages ongeschikte voorschriften door NPs en huisartsen waren vrijwel identiek; de twijfelachtige voorschriften maakten ongeveer 1,7% uit van alle voorschriften in beide groepen. In beide groepen schreven sommige zorgverleners relatief vaak twijfelachtige medicijnen voor, terwijl anderen dat zelden deden. NPs waren oververtegenwoordigd met de hoogste, maar ook de laagste percentages ongeschikte voorschriften. Voor beide soorten beoefenaars waren verschillen in ongeschikte voorschrijfpercentages tussen staten doorgaans groter dan verschillen binnen staten.^1-3

Conclusie

Dit onderzoek is een belangrijke bijdrage aan de discussie over de rol van NPs in de gezondheidszorg. De onderzoekers concluderen dat NPs niet meer geneigd waren om ongeschikte medicijnen voor te schrijven aan oudere patiënten dan artsen. Algemene inspanningen om de voorschrijfprestaties van alle clinici te verbeteren, ongeacht hun beroepsgroep, kunnen effectiever zijn dan het beperken van zelfstandige voorschrijfbevoegdheid tot artsen.¹

Relevantie

De NPs zijn vergelijkbaar met de Nederlandse verpleegkundig specialisten (VS). In Nederland zijn VS vaak geassocieerd met specifieke medische specialismen, terwijl NPs in de Verenigde Staten meer een bredere eerstelijnszorg benaderen. In Nederland mogen VS, onder voorwaarden, zelfstandig voorschrijven binnen hun eigen deskundigheidsgebied. Ook bepaalde gespecialiseerde verpleegkundigen (diabetes, oncologie, astma en COPD) mogen onder strikte voorwaarden een beperkt aantal geneesmiddelen zelfstandig voorschrijven. Allen moeten handelen volgens landelijk geldende richtlijnen, standaarden en protocollen.⁴

Er zijn enkele kanttekeningen te plaatsen bij de toepasbaarheid van het onderzoek op de Nederlandse situatie. Het onderzoek is uitgevoerd in de Verenigde Staten, waar de gezondheidszorg anders is georganiseerd dan in Nederland. Ook gelden er daar andere richtlijnen, wat de voorschrijfpraktijken kan beïnvloeden. Ondanks deze kanttekeningen suggereren de bevindingen dat VS een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan de toegankelijkheid en kwaliteit van de zorg.