Colorectale kanker is wereldwijd de op een na meest voorkomende vorm van kanker, met jaarlijks 1,7 miljoen diagnoses.1 De standaardbehandeling is chirurgie gevolgd door adjuvante oxaliplatine-fluoropyrimidine (capecitabine of fluorouracil) chemotherapie voor patiënten met een matig tot hoog risico.2 Ondanks adjuvante chemotherapie (AC) komt bij twintig tot dertig procent van de patiënten de ziekte terug. Deze is dan meestal ongeneeslijk.1
Chemotherapie en immuuntherapie
Geneesmiddelen die bij chemotherapie worden gebruikt werken op verschillende manieren om de groei van tumorcellen te stoppen; ze kunnen de tumorcellen doden of verhinderen dat deze zich delen. Immuuntherapie kan deze behandeling versterken. Bij immuuntherapie kunnen monoklonale antilichamen, zoals panitumumab, de tumorgroei op verschillende manieren blokkeren. Sommige blokkeren het vermogen van tumorcellen om te groeien en zich te verspreiden. Anderen vinden tumorcellen en helpen ze te doden of brengen tumordodende stoffen naar ze toe.3
FOxTROT
Het geven van chemotherapie voordat operatief wordt ingegrepen – neoadjuvante chemotherapie (NAC) – kan de tumor kleiner maken en de hoeveelheid normaal weefsel die moet worden verwijderd verminderen. Chemotherapie na de operatie kan de tumorcellen doden die na de operatie overblijven. Het is nog niet bekend of (preoperatieve) chemotherapie effectiever is met of zonder panitumumab bij de behandeling van patiënten met darmkanker.3
Onderzoekers zijn nu gestart met Fluorouracil, Oxaliplatin and Targeted Receptor pre-Operative Therapy (FOxTROT); een gerandomiseerde studie waarin de voordelen en risico's van het vervroegen van een deel van de standaard AC naar de NAC-setting worden beoordeeld. Ook toevoegen van panitumumab aan de behandeling wordt beoordeeld.1
Onderzoek
Patiënten met T3-4, N0-2, M0 dikke darmkanker werden willekeurig toegewezen aan zes weken oxaliplatine- fluorouracil preoperatief plus achttien weken postoperatief (NAC-groep) of 24 weken postoperatief (controlegroep). Patiënten met RAS-wildtype tumoren konden ook willekeurig worden toegewezen om wel of niet panitumumab te ontvangen tijdens NAC. Het primaire eindpunt was restziekte of recidief binnen twee jaar. Secundaire uitkomsten waren chirurgische morbiditeit, histopathologisch stadium, regressiegraad, volledigheid van resectie en oorzaak-specifieke mortaliteit.1
Resultaten
Van de 699 aan NAC toegewezen patiënten begonnen 674 (96%) en voltooiden 606 (87%) NAC. In totaal ondergingen 686 van 699 (98,1%) NAC-patiënten en 351 van 354 (99,2%) controlepatiënten een operatie. Dertig aan NAC toegewezen patiënten (4,3%) ontwikkelden obstructieve symptomen die een versnelde operatie vereisten, maar er waren minder ernstige postoperatieve complicaties met NAC dan met de controletherapie. NAC veroorzaakte duidelijke T en N downstaging en histologische tumorregressie (alle p<0,001). Resectie was vaker histopathologisch volledig: 94% (648/686) versus 89% (311/351); p<0,001. Minder NAC- dan controlepatiënten hadden rest- of terugkerende ziekte binnen twee jaar: 16,9% (118/699) versus 21,5% (76/354); p=0,037. Tumorregressie correleerde sterk met vrijheid van recidief. Panitumumab versterkte het voordeel van NAC niet. Er werd weinig voordeel van NAC gezien in mismatch repair-deficiënte tumoren.1
Conclusie
Zes weken preoperatieve oxaliplatine-fluorouracil chemotherapie voor operabele darmkanker kan veilig worden gegeven, zonder verhoging van de perioperatieve morbiditeit. Dit chemotherapieschema, indien preoperatief gegeven, leidt tot duidelijke histopathologische down-staging, minder onvolledige resecties en betere ziektecontrole. Histologische regressie na NAC is een sterke voorspeller van een lager postoperatief recidiefrisico en kan dus gebruikt worden als leidraad voor postoperatieve therapie. Zes weken NAC moet volgens de onderzoekers worden beschouwd als een behandelingsoptie voor lokaal gevorderde darmkanker. Verder onderzoek en validatie zijn echter wel vereist voordat dit kan worden aangenomen als de voorkeursstandaard.1
Referenties
- Morton D, et al. J Clin Oncol. 2023; https://doi.org/10.1200/JCO.22.00046
- NVVH, Richtlijnendatabase, 2019; https://richtlijnendatabase.nl/richtlijn/colorectaal_carcinoom_crc/primaire_behandeling
- NLM, ClinicalTrials.gov. 2023; https://clinicaltrials.gov/ct2/show/NCT00647530