Farmacogenomisch-gestuurde behandeling bij ernstige depressie

Aurora van de Loo
2 januari 2024
2 min

Een onderzoek, uitgevoerd in British Columbia, onthult dat het gebruik van farmacogenomische tests voor het voorschrijven van antidepressiva bij patiënten met ernstige depressie niet alleen de effectiviteit van de behandeling verhoogt, maar ook aanzienlijke kostenbesparingen voor gezondheidssystemen oplevert. De resultaten wijzen op de potentie van farmacogenomica als waardevolle investering voor de volksgezondheid.

Inleiding

De behandeling van ernstige depressie kan complex zijn, met variabele responsen op antidepressiva. Ondanks dat er meer dan 35 antidepressiva beschikbaar zijn in Canada, reageert slechts 40%–60% van de patiënten initieel op het voorgeschreven antidepressivum. Ongeveer 27% meldt bijwerkingen. Een groot aantal patiënten heeft gedeeltelijk of geen respons na verschillende behandelingspogingen (behandeling-resistente depressie of refractaire MDD; Major Depressive Disorder). Het langdurige trail-and-error-proces bij het kiezen van het juiste medicijn kan bijdragen aan hoge non-adherentiepercentages en, bijgevolg, aan een slechtere gezondheid en langetermijnprognose.1

Farmacogenomica

Onderzoek wijst uit dat genetische variaties, die het medicijnmetabolisme beïnvloeden, de respons op antidepressiva deels bepalen. Ongeveer 4% van de variatie in de klinische respons op antidepressieve behandeling kan worden toegeschreven aan genetische oorzaken.2 Farmacogenomische testen zijn daarom theoretisch overtuigend; met behulp van een bloed-, speeksel- of wangslijmvliesmonster identificeert de test genetische varianten die betrokken zijn bij medicijnmetabolisme en respons, wat kan dienen als leidraad bij voorschrijven. Meta-analyses suggereren dat farmacogenomische testen een positieve invloed kunnen hebben op respons en remissie wanneer ze worden gebruikt om de behandeling voor MDD te begeleiden.3,4

In het hier beschreven onderzoek richt men zich op de integratie van farmacogenomisch testen, waarmee genetische variaties die de medicijnstofwisseling beïnvloeden worden geïdentificeerd. Het doel is de effectiviteit van antidepressivabehandeling te verbeteren en bijwerkingen te verminderen.1

Onderzoek

Een discreet-tijds-microsimulatiemodel werd ontwikkeld om de zorgpaden voor ernstige depressie in British Columbia, Canada, te evalueren. De kosteneffectiviteit van farmacogenomisch testen werd daarbij geanalyseerd vanuit het perspectief van de publieke zorgverlener.1

Model

Het simulatiemodel bootst de ervaring na van patiënten met ernstige depressie, vanaf de diagnose tot de behandeling, terugval en herstel. Door het opnemen van gezondheidsadministratieve gegevens, klinische onderzoeksgegevens en gedefinieerde behandelstrategieën, vergeleek het model het verwachte zorgtraject van 194.149 volwassenen met en zonder farmacogenomische tests over een periode van twintig jaar.1

Resultaten

De resultaten tonen aan dat implementatie van farmacogenomica in British Columbia aanzienlijke besparingen zou opleveren. De geschatte besparing voor het gezondheidssysteem bedroeg $956 miljoen. Gevoeligheidsanalyses suggereren dat de kosten van farmacogenomisch testen binnen ongeveer twee jaar na implementatie worden gecompenseerd. Daarnaast verminderde het aantal patiënten met refractaire depressie met 37%, over een periode van twintig jaar.

De resultaten benadrukken niet alleen de kosteneffectiviteit van deze aanpak, maar ook de potentiële gezondheidswinsten voor individuele patiënten.1

Implicaties

Door de overgang naar refractaire depressie te vertragen of te voorkomen, biedt deze benadering niet alleen kosteneffectieve zorg, maar ook verbeterde levenskwaliteit voor patiënten met ernstige depressie. Dit benadrukt het potentieel van farmacogenomica als een waardevolle investering in de toekomst van de geestelijke gezondheidszorg.1

Deel blog:

Referenties

1. Ghanbarian S, et al. CMAJ. 2023; https://doi.org/10.1503/cmaj.221785
2. Tansey KE, et al. Biol. Psychiatry. 2013; https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23237317/
3. Bunka M, et al. Psychiatry Res. 2023; https://doi.org/10.1016/j.psychres.2023.115102
4. Brown LC, et al. Clin Pharmacol Ther. 2022; https://doi.org/10.1002/cpt.2748