In de meeste gevallen wordt nierkanker bij toeval ontdekt bij het maken van een CT- of MRI-scan. Dit komt doordat er in het beginstadium meestal geen symptomen zijn en patiënten pas in een gevorderd stadium met klachten bij de huisarts komen. “Dan is het meestal al te laat en hebben ze uitzaaiingen”, vertelt een van de auteurs, dr. Evan Kharasch. Maar ook met een afwijkende CT-scan is de diagnose niet eenduidig: “Alleen met een operatie krijg je zekerheid. Helaas blijkt tien tot vijftien procent van de verwijderde nieren achteraf toch in orde te zijn”, aldus Kharasch.
In het onderzoek werden de urineconcentraties van twee biomarkers (aquaporin-1 en perlipin-2) gemeten bij 720 mensen, die voor uiteenlopende redenen een CT-scan van de buik ondergingen. Als controle werd de urinetest ook bij 80 gezonde personen en 19 nierkankerpatiënten afgenomen. Bij een sterk verhoogde aanwezigheid van de biomarkers kon nierkanker met 95 procent zekerheid worden vastgesteld. Dit werd met behulp van de CT-beelden en daaropvolgende operaties geverifieerd. In de urine van gezonde personen en mensen met andere nieraandoeningen waren de biomarkerconcentraties significant lager.
Aquaporin-1 en perlipin-2 waren al in eerdere onderzoeken naar voren gekomen als kandidaten voor nierkankerscreening, maar zijn nu voor het eerst in een prospectief onderzoek gevalideerd. De kans dat de biomarkers uiteindelijk zullen worden ingezet voor een bevolkingsonderzoek is echter klein, omdat de prevalentie van nierkanker erg laag is. Wel kan de test worden ingezet om de definitieve diagnose te stellen bij afwijkende beeldvorming of om nierkanker uit te sluiten bij klachten zoals hematurie.
Bronnen: JAMA Oncology en Eurekalert