Effect van bempedoïnezuur op hart- en vaatziekten bij statine-intolerante patiënten

Statines zijn de bekende cholesterolverlagers. Patiënten hebben bij statinegebruik onder andere last van spierpijn waarna ze stoppen met de medicatie. Bempedoïnezuur is een ATP-citraatlyase remmer welke net als statines inwerkt op de cholesterolsynthese. Echter, in tegenstelling tot statines, komt bempedoïnezuur niet in de spieren. Hierdoor komen spiergerelateerde bijwerkingen minder voor. De effecten op hart- en vaten waren nog onduidelijk. 

Onderzoek

Het betreft hier een dubbelblind, gerandomiseerd, placebogecontroleerd onderzoek. Patiënten konden of wilden geen statines nemen vanwege onaanvaardbare bijwerkingen; 'statine-intolerante' patiënten. Ze hadden daarnaast hart- en vaatziekten of een hoog risico op de ontwikkeling van hart- en vaatziekten. Patiënten werden toegewezen aan oraal bempedoïnezuur (180 mg/dag) of placebo. 

Primaire uitkomstmaat bestond uit een samenstelling van vier componenten van belangrijke ongunstige cardiovasculaire events; overlijden door cardiovasculaire oorzaken, niet-fataal myocardinfarct, niet-fatale beroerte of coronaire revascularisatie.

Resultaten

In totaal werden 13.970 patiënten gerandomiseerd; 6992 werden toegewezen aan de bempedoïnezuurgroep en 6978 aan de placebogroep. Ze werden voor ongeveer 40 maanden gevolgd. Het gemiddelde LDL-cholesterolgehalte bij start van het onderzoek was gelijk in beide groepen (139,0 mg/dl).

Na zes maanden was de vermindering van het cholesterolgehalte groter met bempedoïnezuur dan met placebo (-21.1 vs -0.8 mg/dl; p< 0,06) met een verschil in vermindering van 21,1% in het voordeel van bempedoïnezuur. 
De incidentie van het primair eindpunt (vier componenten) was significant lager met bempedoïnezuur dan met placebo (819 patiënten [11,7%] vs 927 [13,3%]; p=0,004).
De incidentie was ook lager voor een samenstelling van dood door cardiovasculaire oorzaken, niet-fatale beroerte, of niet-fataal myocardinfarct (575 [8,2%] vs 663 [9,5%]; p=0,006); fataal of niet-fataal myocardinfarct (261 [3,7%] vs 334 [4,8%]; p=0,002); en coronaire revascularisatie (435 [6,2%] vs 529 [7,6%]; p=0,001).

Bempedoïnezuur had geen significant effect op fatale of niet-fatale beroerte, dood door cardiovasculaire oorzaken en dood door welke oorzaak dan ook. Er zouden minder spierklachten zijn. De incidenties van jicht en cholelithiasis waren echter wel hoger met bempedoïnezuur dan met placebo (3,1% vs 2,1% en 2,2% vs 1,2%, respectievelijk), evenals het voorkomen van kleine verhogingen van serum creatinine, urinezuur en leverenzym niveaus.

Conclusie

Onder statine-intolerante patiënten was behandeling met bempedoïnezuur geassocieerd met een lager risico op belangrijke ongunstige cardiovasculaire events.

Referentie

1. Nissen SE, et al. NEJM. 2023; https://doi.org/10.1056/NEJMoa2215024.