Artrose, ook wel gewrichtsslijtage, is een veelvoorkomende aandoening. Mensen met artrose ervaren pijn of stijfheid aan de gewrichten, vaak de heupen of knieën. Hierdoor worden dagelijkse activiteiten moeilijker, zoals in en uit bed of de stoel komen, hurken, sokken aantrekken of voorwerpen oprapen. Het aantal mensen met artrose in ons land stijgt. Nu al zijn dat er 1,5 miljoen. Doordat we steeds ouder worden, is de verwachting dat dit aantal in 2040 is gestegen tot meer dan 2 miljoen. Pijnstillers kunnen de klachten verlichten, maar remmen de ziekte niet af.
De Deense methode
Na jarenlange artroseklachten, wordt een patiënt nu nog vaak naar het ziekenhuis doorverwezen voor een knie- of heupprothese. In Denemarken doen ze dat al jaren anders. Daar komen patiënten veel minder vaak naar het ziekenhuis en vindt de behandeling allereerst plaats bij fysiotherapeuten. GLA:D is een afkorting voor ‘Good Life with osteoArthritis in Denmark’. Het programma is onderbouwd met 10 jaar wetenschappelijk onderzoek en wordt inmiddels toegepast in 10 verschillende landen. In Nederland was Zuidoost-Brabant de eerste regio die het programma toepaste, nu volgt Noord-Limburg.
Voorkomen dat klachten erger worden
Kern van het programma zijn een voorlichtingsbijeenkomst over artrose en twaalf sessies bij de fysiotherapeut. Ook is er een nazorgafspraak na een jaar. De 18 fysiopraktijken van het Knienetwerk zijn allemaal ambassadeurs en geschoold in het programma.
Luuk Spreuwenberg is een van de fysiotherapeuten die de GLA:D trainingen geeft: ‘Het is een combinatie van educatie en actief oefeningen doen. Het zijn voor patiënten geen heel ingewikkelde oefeningen. Maar wel met groot effect. Door deelname ervaren patiënten minder pijn en kunnen ze gemakkelijker fysieke activiteiten uitvoeren. Van een opa die weer met de kleinkinderen kan spelen tot iemand die weer zelfstandig het huishouden kan doen. Het ultieme doel is een knie- of heupprothese uitstellen of zelfs voorkomen.’
Meer aandacht voor de patiënt
Stefan de Boer is orthopeed van VieCuri en enthousiast: ‘Artrose komt bij steeds meer mensen voor. Maar niet iedereen heeft een operatie nodig. De verwijzing van huisarts naar fysiotherapeut, en daarna pas naar de orthopeed, werkt voor alle partijen beter. Door GLA:D heeft een patiënt zelf meer grip op zijn klachten, er zijn minder medicijnen en minder operaties nodig. Natuurlijk, voor sommige patiënten is een operatie onvermijdelijk. Dan nog is het programma van toegevoegde waarde want dan gaat iemand sterker de operatie in. Bovendien kunnen we die groep heel gericht aandacht geven op ons spreekuur. We weten door de samenwerking met de fysiotherapeuten bijvoorbeeld heel goed welke oefeningen men heeft gehad en wat er wel en niet werkte.’