Bijna één op de zes patiënten met reumatoïde artritis ontwikkelt interstitiële longziekte

Aurora van de Loo
15 februari 2022
5 min

Recent onderzoek toont aan dat meer dan 15% van de patiënten met reumatoïde artritis binnen twintig jaar interstitiële longziekte (ILD) ontwikkelt. Deze aandoening wordt geassocieerd met een kortere overleving. De onderzoeksresultaten zijn gepubliceerd in Arthritis Care & Research.

Reumatoïde artritis (RA) is een systemische ontstekingsziekte die vooral de gewrichten treft, maar systemische of extra-articulaire manifestaties van RA zijn niet ongewoon. De longen zijn één van de organen die door RA kunnen worden aangetast. Interstitiële longziekte is de meest gevreesde aandoening gezien de negatieve implicaties voor de kwaliteit van leven en overleving.

Voorkomen RA-ILD onbekend

Patiënten met RA hebben vaak last van vermoeidheid en gewrichtspijn waardoor ze minder actief zijn dan gezonde volwassenen. Als gevolg hiervan hebben eerdere onderzoeken gerapporteerd dat een groot deel (tot 90%) van de patiënten met radiologisch bewijs van RA-geassocieerde interstitiële longziekte (RA-ILD) geen ademhalingssymptomen rapporteren.3-5 De aandoening kan asymptomatisch blijven totdat er al een aanzienlijk verlies van longfunctie is ontstaan. Door de hoge frequentie van asymptomatische ziekte, vooral bij milde of beginnende ziekte, zijn de exacte incidentie en prevalentie van RA-ILD onbekend.

Inconsistente definities, in combinatie met selectie-, verwijzings- en wellicht misclassificatie-biases, hebben geleid tot sterk uiteenlopende schattingen in verschillende studies, waarbij de incidentie van RA-ILD varieerde van 2% tot 61%.3,6-9 Het heeft verder geleid tot inconsistente en vaak tegenstrijdige conclusies met betrekking tot de patiënt- en ziektegerelateerde factoren geassocieerd met RA-ILD. Oftewel, aan de hand van de beschikbare literatuur was de incidentie en prevalentie van RA-ILD niet goed te interpreteren.

Om de incidentie, risicofactoren en uitkomsten van RA-ILD te beoordelen, en de tijdstrends binnen de RA-ILD incidentie en mortaliteit te onderzoeken is daarom het huidige onderzoek uitgevoerd.

Onderzoek

Gegevens voor het onderzoek zijn afkomstig van het Rochester Epidemiology Project (REP), een gelinkt medisch dossier systeem voor inwoners van Olmsted County, Minnesota. De patiënten werden gevolgd tot overlijden, emigratie uit Olmsted County of 30 april 2019. Onder hen rookte 53% nooit. Er werden 645 RA-patiënten uit het REP, met een tijdstip van eerste RA-criteria vervulling tussen 1999 en 2014, geïncludeerd.

De onderzoekers definieerden ILD als de aanwezigheid van een door een radioloog gedefinieerd patroon dat consistent is met de ziekte op basis van computertomografie (CT) van de borstkas. Wanneer CT van de borstkas niet beschikbaar was, baseerden de onderzoekers hun definitie op de aanwezigheid van afwijkingen op röntgenfoto's van de borst die overeenkomen met ILD, alsmede een restrictief patroon op longfunctietesten (gedefinieerd als totale longcapaciteit kleiner dan de ondergrens van normaal) die als consistent met de ziekte werden beschouwd.

Mogelijke risicofactoren waren leeftijd, geslacht, rookstatus, BMI, seropositiviteit (Reumafactor en/of anti-citrulline-antistoffen), ernstige extra-articulaire manifestaties (vasculitis, syndroom van Felty, neuropathie, serositis, oculaire betrokkenheid en/of glomerulonefritis), medicijngebruik en behandelingen.

Overlevingsanalyse werd uitgevoerd door patiënten met RA-ILD te vergelijken met RA-patiënten zonder ILD (‘RA-non-ILD’). Bovendien werd de frequentie van RA-ILD en de mortaliteit onder degenen die tussen 1999 en 2014 waren gediagnosticeerd met de aandoening met die van een eerder cohort van 1955 tot 1994 (603 volwassenen gediagnosticeerd met RA) vergeleken.

Resultaten

Volgens de onderzoekers hadden 22 patiënten al ILD voorafgaand aan de RA-diagnose. Dit was bij slechts 5 personen voor het onderzoek door de behandeld arts vastgesteld. Verder ontwikkelden 51 van de volwassen ILD tijdens de follow-up periode. Opmerkelijk is dat slechts 14 van deze 51 patiënten met RA-ILD documentatie van ILD hadden in hun klinische aantekeningen. De twintigjarige cumulatieve incidentie van ILD gerelateerd aan RA was 15,3%.

Leeftijd bij aanvang RA (HR = 1,89 per tien jaar toename; 95% CI, 1,52-2,34), ooit hebben gerookt (HR = 1,92; 95% CI, 1,09-3,41), en ernstige extra-articulaire manifestaties (HR = 2,29; 95% CI, 1,05-4,98) waren geassocieerd met de incidentie van RA-ILD.

Patiënten met RA-ILD vertoonden een hogere mortaliteit, vergeleken met de gepaarde RA-non-ILD patiënten (HR = 2,42; 95% CI, 1,32-4,41). De incidentie van RA-ILD was niet-significant lager voor degenen die tussen 1999 en 2014 met RA werden gediagnosticeerd dan tussen 1955 en 1994, maar de mortaliteit verbeterde wel.

Conclusie

Eén op de zes RA-patiënten zal ILD ontwikkelen.

Mensen met RA hebben op dit moment evenveel kans om ILD te krijgen als enkele decennia geleden, ondanks nieuwere behandelingen voor RA. Volgens de onderzoekers zijn uitkomsten wel verbeterd voor mensen met RA-ILD; zij leven nu langer dan in het verleden. Waarom de kans op ILD, voor RA-patiënten, na zes decennia niet verbeterd is moet verder worden onderzocht.

Het advies is dat artsen bedacht blijven op CT-veranderingen die consistent zijn met ILD bij RA-patiënten, vooral bij oudere patiënten, roker en wanneer bepaalde extra-articulaire manifestaties aanwezig zijn. De CT-veranderingen mogen niet over het hoofd worden gezien.

Referenties

1.  Samhouri BF, Vassallo R, Achenbach SJ, Kronzer VL, Davis JM 3rd, Myasoedova E, et al. The Incidence, Risk Factors, and Mortality of Clinical and Subclinical Rheumatoid Arthritis-associated Interstitial Lung Disease: A Population-based Cohort. Arthritis Care Res (Hoboken). 2022; https://doi.org/10.1002/acr.24856
2.  Persbericht Healio van 3 februari 2022. Nearly 1 in 6 patients with RA develop interstitial lung disease within 20 years Verkregen via https://www.healio.com/news/rheumatology/20220203/nearly-1-in-6-patients-with-ra-develop-interstitial-lung-disease-within-20-years, op [10-02-2022]
3.  Chen J, Shi Y, Wang X, Huang H, Ascherman D. Asymptomatic preclinical rheumatoid arthritis-associated interstitial lung disease. Clin Dev Immunol. 2013; https://doi.org/10.1155/2013/406927
4.  Gochuico BR, Avila NA, Chow CK, Novero LJ, Wu HP, Ren P, et al. Progressive preclinical interstitial lung disease in rheumatoid arthritis. Arch Intern Med. 2008; https://doi.org/10.1001/archinternmed.2007.59
5.  Kawano-Dourado L, Doyle TJ, Bonfiglioli K, Sawamura MVY, Nakagawa RH, Arimura FE, et al. Baseline Characteristics and Progression of a Spectrum of Interstitial Lung Abnormalities and Disease in Rheumatoid Arthritis. Chest 2020; https://doi.org/10.1016/j.chest.2020.04.061
6.  Bongartz T, Nannini C, Medina-Velasquez YF, Achenbach SJ, Crowson CS, Ryu JH, et al. Incidence and Mortality of Interstitial Lung Disease in Rheumatoid Arthritis: A Population Based Study. Arthritis Rheum. 2010; https://doi.org/10.1002/art.27405
7.  Li L, Gao S, Fu Q, Liu R, Zhang Y, Dong X, et al. A preliminary study of lung abnormalities on HRCT in patients of rheumatoid arthritis–associated interstitial lung disease with progressive fibrosis. Clin Rheumatol. 2019; https://doi.org/10.1007/s10067-019-04673-4
8.  Robles-Pérez A, Luburich P, Bolivar S, Dorca J, Nolla JM, Molina-Molina M, et al. A prospective study of lung disease in a cohort of early rheumatoid arthritis patients. Sci Rep. 2020; https://doi.org/10.1038/s41598-020-72768-z
9.  Bartels CM, Bell CL, Shinki K, Rosenthal A, Bridges AJ. Changing trends in serious extraarticular manifestations of rheumatoid arthritis among united state veterans over 20 years. Rheumatology 2010; https://doi.org/10.1093/rheumatology/keq135

Deel blog: